تحمل شوری و ارتباط آن با تولید زیست توده در ژنوتیپ های نخود زراعی

در تحقیق حاضر، تحمل شوری برخی ژنوتیپ های نخود تیپ ‘کابلی’ در مرحلة رشد رویشی با کاربرد تیمارهای 7/1، 5/4 و 5/6 دسی زیمنس بر متر نمک کلریدسدیم بررسی شد. تیمارهای شوری با افزایش نمک کلریدسدیم به محلول هوگلند 2/1 تهیه شد که به عنوان تیمار شاهد درنظر گرفته شده بود. این آزمایش در قالب طرح کرت های خردشده به اجرا درآمد. فاکتور اصلی در این آزمایش تیمار شوری و فاکتور فرعی ژنوتیپ های انتخابی بود. تیماردهی به مدت چهل روز دنبال شد. از صفاتی نظیر طول ساقه، سطح برگ، محتوای کلروفیل نسبی و نسبت تولید زیست توده یادداشت برداری به عمل آمد. نمونه های مختلف عکس العمل متفاوتی به غلظت های مختلف شوری نشان دادند. رتبه بندی ژنوتیپ ها براساس میزان تولید زیست تودة رویشی تحت تیمارهای شوری در مقایسه با تیمار شاهد و محاسبة شاخص های تحمل تنش نشان داد که نمونه های 5620، 5941،6364، 6142، 5280، 6356 و 5843 و رقم ‘هاشم’ بیشترین مقدار شاخص های تحمل تنش را دارایند. نمونة 6142 بهترین نمونه از نظر تحمل شوری در مرحلة رشد رویشی در تیمار 5/6 دسی زیمنس نمک کلریدسدیم بود. کاشت نمونه ها در مزرعة تحقیقاتی در ایستگاه فیض آباد نیشابور با هدایت الکتریکی عصارة اشباع خاک 8/9 دسی زیمنس بر متر که عموماً تحت تأثیر یون های سدیم و کلر بود، آسیب شدیدی را به تمامی نمونه ها وارد ساخت، به طوری که پس از شصت روز از زمان کاشت، تمامی نمونه ها از بین رفت. علت این آسیب شدید به دلیل شوری بالای خاک منطقة آزمایش از حد آستانة تحمل این نمونه ها بود.